[HS45]

CERRAHİ YOĞUN BAKIM HASTALARINDA BASI YARASI RİSKİ VE BASI YARASI GELİŞME PROFİLİNİN İNCELENMESİ

Amaç: Cerrahi yoğun bakım hastalarında bası yarası gelişme riskinin ve bası yarası gelişme sıklığının belirlenmesi .

Gereç-Yöntem: Çalışma UÜ.SUAM Genel Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesi’nde Şubat 2008-Şubat 2009 tarihleri arasında tedavi ve bakım hizmeti alan tüm hastaların (n=101) yoğun bakımda kaldıkları süre içinde tutulan hemşirelik kayıtları üzerinden yürütülmüştür. Hastalar üniteye kabul edildikleri ilk 1 saat içinde, daha sonra da her gün olmak üzere bası yarası riski ve gelişimi açısından değerlendirilmişlerdir. İstatistiksel değerlendirmede yatış, 1.hafta,2.hafta,3.hafta ve 4.hafta sonundaki risk puanları ve değerlendirmeleri dikkate alınmıştır.Verilerin toplanmasında Hasta Bilgi Formu ve Hemşire Bakım Formlarında yer alan Braden Risk Değerlendirme Ölçeği ile elde edilen bası yarası riski puanları ve bası yarası gelişimine ilişkin kayıtlar kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizi SPSS Paket Programı kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen veriler sayı, yüzdelik dağılım ve Fisher Kesin Ki-Kare Testi ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Bası yarası varlığı ve bası yarasının geliştiği bölge açısından hastaların sosyodemografik verileri arasında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p>0,005). Hastaların yoğun bakıma yatışında hesaplanan Braden Risk Değerlendirme Ölçeği puan ortalaması 15,4±3,6 (n=101) dır. Yine yoğun bakıma yatışında bası yarası olmayan hastaların 2.değerlendirmesinde(1.hafta) %11,6’sında (n=10) bası yarası geliştiği görülmüştür. Bu hastalarda;18-61 yaş grubunun %60’ında sadece sakrum;62 yaş ve üzerindekilerin %37,5’unun sadece sakrum, %37,5’unun hem sakrum hem topukta gözlenmiştir.Sadece sakrumda bası yarası gelişmesi erkeklerde%45, kadınlarda ise %71,4 oranında görülmüştür.

Sonuç: Yoğun bakım ünitelerinde takip edilen hastalarda bası yarası oluşumu, bası yarası risk puanlarıyla yakından ilişkilidir. Çalışmamızda bası yarası açısından düşük risk grubuyla gelip batın ameliyatı geçiren hastaların yatış pozisyonları gereği çoğunluğunda sakrum ve topuk bölgesinde bası yarası geliştiği görülmüştür.Genel Cerrahi Yoğun Bakım ünitelerinde bası yarasını önleyici hemşirelik bakımı planlanırken, özellikle sakrum ve topuk bölgesini korumaya yönelik girişimlerin öncelikli ve en üst düzey tedbirlerle ele alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.