[S209]

RENAL HİPERPARATİROİDİZM NEDENİ İLE YAPILAN PARATİROİDEKTOMİ AMELİYATLARINDA 3 VEYA DAHA AZ PARATİROİD ÇIKARILMASI KLİNİK BAŞARISIZLIK MIDIR?

T. Özmen*, L. S. Şen*, A. Kahveci**, N. M. Manukyan***, C. Yeğen*, B. M. Güllüoğlu*
*Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD
**Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD
***Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD

AMAÇ: Kronik böbrek yetmezliği sonrası gelişen sekonder hiperparatiroidizmde cerrahi tedavinin etkinliğini retrospektif olarak değerlendirmektir. HASTA ve YÖNTEM: Kliniğimiz bünyesinde kronik böbrek yetmezliği sonrası gelişen sekonder hiperparatiroidizm nedeni ile paratiroidektomi yapılmış hastaların verileri retrospektif olarak incelendi. Hastaların biyokimyasal verileri ve fizik durumları değerlendirildi. Hastaların hiperparatiroidizme bağlı yakınmaları dosyalarından kayıt edildi. Ameliyat sonrası dönemde bunlarda bir değişiklik olup olmadığı sorgulandı. Hastaların son elde edilen total kalsiyum, fosfor, parathormon ile alkalen fosfataz değerleri ölçüldü. En az 3 ½ paratiroid çıkarılan hastaların ameliyatı yeterli, daha az paratiroid çıkarılan hastaların ameliyatı yetersiz olarak kabul edildi. Her iki grup hasta birbirleri ile klinik ve biyokimyasal olarak karşılaştırıldı. PTH ≥80 ng/L biyokimyasal nüks/persistans olarak kabul edildi. Çalışmanın çıkarımları her iki grupta klinik iyileşme, biyokimyasal nüks/ persistans ve ameliyata sekonder komplikasyon oranları olarak belirlendi. BULGULAR: 1989-2009 yılları arasında renal hiperparatiroidizm nedeni ile ameliyat olmuş 49 hasta saptanmıştır. Bu hastalardan 2 tanesine ait takip bulgularına ulaşılamamış, bir tanesi de perioperatif dönemde kaybedildiğinden çalışmadan çıkarılmıştır. Cerrahi girişim sonrası ortanca takip süresi 60 (1-244) ay olarak tespit edildi. Hastaların yakınmaları en sıklıkla osteodistrofik yakınmalar idi(41 hasta). Hastalara uygulanan ameliyat tiplerine bakıldığında dört hastaya total, 21 hastaya subtotal (3 ½) ve 21 hastaya parsiyel paratiroidektomi yapıldığı saptandı. Hastaların semptomları sorgulandığında kemik ağrısı olan 38 hastanın 31’inde, kaşıntı şikayeti olan 29 hastanın 24’ünde, hareket kısıtlılığı olan 31 hastanın 25’inde, kronik yorgunluk/halsizlik yakınması olan 36 hastanın 30’unda ve karın ağrısı olan 9 hastanın 6’sında düzelme olduğu saptandı. Yetersiz ameliyat yapılan hastaların 17’sinde (%81), yeterli ameliyat yapılanların 10’unda (%40) biyokimyasal nüks/persistans geliştiği saptandı. Toplam 14 hastada (%30) postoperatif komplikasyon (12 hastada hipokalsemi ve iki hastada hematom) geliştiği görüldü. SONUÇ: Renal hiperparatiroidizm nedeni ile yapılan yetersiz ameliyatlar sonrasında yüksek oranda biyokimyasal nüks/persistans olmakla birlikte klinik iyileşme oranları beklenenden yüksek olmaktadır. Öte yandan yeterli ameliyatlar sonrasında da zaman içerisinde yüksek oranda biyokimyasal nüks görülmektedir.